Wnioski Raportu
- Protesty rolnicze koncentrują się wokół żądań zaprzestania realizacji założeń Europejskiego Zielonego Ładu w rolnictwie oraz wprowadzenia całkowitego embarga na import produktów rolnych z Ukrainy. Jednak głównym czynnikiem niezadowolenia rolników jest pogorszenie się opłacalności produkcji.
- Całkowite embargo na produkty z Ukrainy nie byłoby skutecznym rozwiązaniem problemów rolnictwa, a może wywołać negatywne konsekwencje w wymianie handlowej w ogóle. Konieczne jest porozumienie między Polską a Ukrainą w sprawie handlu produktami rolnymi.
- Ceny produktów rolnych w Polsce są bardziej zależne od sytuacji na rynkach światowych niż od importu z Ukrainy. Nadprodukcja zbóż w Polsce i na świecie wpływa na ceny, czyniąc argumenty zwolenników embarga mniej przekonującymi. Analiza stanu zapasów zbóż w Polsce wskazuje, że import z Ukrainy nie miał decydującego wpływu na krajowe ceny, a skupienie się na modernizacji i poszukiwaniu nowych rynków zbytu byłoby bardziej efektywne.
- Strukturalne problemy polskiego rolnictwa, takie jak rozdrobnienie agrarne i produkcyjne, wymagają innych rozwiązań niż embargo, w tym integracji pionowej i poziomej czy też modernizacji i inwestowania w nowoczesne technologie.
- Oczekiwania rolników dotyczące embarga na produkty rolno-żywnościowe z Ukrainy i sprzeciwu wobec Europejskiego Zielonego Ładu znajdują odzwierciedlenie również w innych krajach UE, ale nie zawsze są zgodne z rzeczywistymi przyczynami trudności ekonomicznych.
- Saldo handlowe Polski z Ukrainą dla ogółu produktów jest dodatnie, a import produktów rolnych stanowi tylko niewielką część wymiany handlowej, co kwestionuje wpływ tego importu na całość sytuacji gospodarczej. Wprowadzenie embarga na produkty rolne z Ukrainy mogłoby spotkać się z reakcjami odwetowymi, co zaszkodziłoby polskim eksporterom.
- Zielony Ład, w tym ekoschematy, są przedstawiane jako zagrożenie, jednak stanowią część szerszej europejskiej polityki mającej na celu zrównoważony rozwój rolnictwa. Odpowiednie wdrożenie i dostosowanie do lokalnych warunków, w tym właściwe przygotowanie gospodarstw, mogłoby przynieść korzyści polskim rolnikom w dłuższej perspektywie.